Vin naturel

Met omschrijvingen als funky of aroma’s van koeienstal word je als consument niet bepaald zoet gemaakt voor deze soms hippe druivendrank. Toch neemt natuurwijn alleen maar in populariteit toe, en zijn de flessen niet aan te slepen. Waar je deze wijn enkele jaren geleden actief moest opzoeken, staat natuurwijn tegenwoordig bij bijna elk hip restaurant op de kaart.

Natuurwijn, ook wel vin naturel, vin nature of natural wine, zou een wijn zijn zonder toevoegingen en zonder iets weg te halen (filteren). Puur natuur, waar tijdens het maken zo min mogelijk wordt ingegrepen. Je laat de druif uit zichzelf fermenteren totdat het wijn wordt. Dit geeft ook het ‘funky’ karakter aan natuurwijn. Eigenlijk precies zoals ‘gewone’ wijn duizenden jaren geleden geproduceerd werd. Vroeger heette dit gewoon wijn, maar nu krijgt het de naam natuurwijn. Met behulp van deze naam gaan de wijnflessen voor soms flinke bedragen over de toonbank. Maar waarom is natuurwijn zo in trek?

Hoofdpijnwijn

Bij het maken van ‘gewone’ wijn komt veel kijken. Zo gebruiken wijnmakers bij de productie van conventionele wijnen pesticiden, kunstmest en tot wel zestig verschillende toevoegingen waaronder houtsnippers, ijzersulfaat en melkeiwit. Deze manipulatie zorgt ervoor dat de wijnboer de wijn tot in de kleinste details naar zijn hand kan zetten. Sulfiet is het meest bekende additief in de wijnindustrie. Dit zorgt ervoor dat de wijn minder snel oxideert en bacterieculturen niet de kans krijgen om de wijn aan te tasten. Er is eigenlijk geen reguliere wijn te vinden zonder sulfiet.

Volgens puristen zou er in natuurwijn geen sulfiet te vinden zijn. Dit zou volgens de natuurwijn liefhebbers dan ook dé reden zijn dat je geen hoofdpijn – en dus geen kater – zou krijgen van dit gefermenteerde druivensap. Toch klopt dit niet, want wijn zonder sulfiet bestaat niet. Sulfiet zit van nature in wijn, als gevolg van het alcoholische vergistingsproces. Daarnaast mogen makers van natuurwijn ook minimale hoeveelheden sulfiet toevoegen. Er is trouwens nooit bewezen dat sulfiet bijdraagt aan een kater. Als je te veel drinkt, zul je hoe dan ook met een kater thuiskomen. 

Stallig

Je kunt natuurwijn beter als een 'benadering' of een 'filosofie’ zien. Want waar biologisch en biodynamisch slaat op de wijnbouw, slaat natuurwijn op hoe de wijn gemaakt wordt.En in tegenstelling tot biodynamisch en biologische wijn is er geen wetgeving die bepaald wat natuurwijn precies is. Het kan dus zo zijn dat de wijnboer de druiven met pesticiden bespuit om vervolgens ‘natural wine’ op het etiket te zetten. Natuurwijn is geen beschermde term, en daar maken sommige wijnproducenten gretig gebruik van. Want wijn met natuurlijk en stallig karakter kan nou eenmaal voor meer verkocht worden. 

En dat stallige karakter waar natuurwijn om geroemd wordt? Dat kan best goed een fout in de wijn zijn. Deze geur, die sommigen omschrijven als stallig, en soms zelfs kan ruiken naar rotte eieren ontstaat door verkeerde gisten of bacteriën die in de wijn zijn geslopen. Deze gisten kunnen sneller in de wijn sluipen omdat de productie van natuurwijn minder gecontroleerd is. Deze stallige smaak en geur hoort dus eigenlijk niet in natuurwijn aanwezig te zijn. Wijnfouten die de wetenschap de afgelopen eeuw juist met veel moeite heeft weten uit te bannen.

Door de extreme vraag en het kleine aanbod kan bijna alles doorgaan als natuurwijn, zo ook een mislukte wijn. Door het gebrek aan reglementen is het voor de consument dus maar gissen wanneer wijn natuur is en wanneer niet. Maar ruikt je wijn naar koeienmest, dan is de kans groot dat je een “mislukte” wijn drinkt.