Er is een groter probleem dan gaatjes

In de Alles op tafel-uitzending spreken we tandarts Paul de Kok. Hij zegt: ‘Suiker veroorzaakt gaatjes, en van gaatjes gaan je tanden kapot. Maar op dit moment is er in de meeste tandartspraktijken een groter probleem dan gaatjes.’ 

Frisdranken als cola, cassis en sinas zijn namelijk naast zoet ook erg zuur. ‘Alles wat fris smaakt is zuur, en zuur is minstens zo destructief voor je gebit als suiker,’ aldus de Kok.

De meeste frisdranken smaken toch helemaal niet zuur?  

Voedingsmiddelentechnoloog IJsbrand Velzeboer zegt in Alles op tafel: ‘Aan cola en andere frisdranken wordt een heel klein beetje fosfor- of citroenzuur toegevoegd om het een frisse smaak te geven. Door er suiker of zoetstoffen aan toe te voegen maskeren fabrikanten de zure smaak, maar behoudt het wel de frisheid.’ 

Hoe zuur is frisdrank dan precies?  

De zuurgraad van dranken wordt uitgedrukt in pH-waardes. Deze schaal loopt van 1 tot 14. De pH van water ligt rond de 7 en wordt neutraal genoemd. Dit is ook de pH-waarde in onze mond en van ons speeksel. Alles onder de 7 wordt zuur genoemd. Hoe lager de pH-waarde, hoe zuurder de drank. 

Wat is de pH-waarde van frisdrank dan? 

‘Bij cola kom je ongeveer op een pH van 2 tot 2,5 uit. Dat is net zo zuur als een accuzuur van een auto,’ aldus Velzeboer. Maar hoe staat cola ervoor in verhouding tot andere dranken? 

Om het overzichtelijk te maken, zetten we wat verschillende dranken met hun pH-waarde voor je op een rijtje: 

• Melk: 7,3 
• Kraanwater: 7,0 
• Zwarte thee: 5,5 
• Koffie: 5,0 
• Bier: 4,1 
• Sinaasappelsap: 3,8 
• Azijn: 3,5 
• Sinas (frisdrank): 3,1 
• Lemon/lime (frisdrank): 2,8 
• Cassis: 2,7  
• Cola: 2,4 
• Citroensap: 2,2 

Wat doen die zure dranken precies met je gebit?

Zure dranken kunnen tanderosie veroorzaken. ‘Als je een slok neemt van zuur drinken, dan daalt de pH in je speeksel. En door die lagere pH-waarde in je mond, wordt je tandweefsel en het glazuur op je tanden zacht. Alle dranken met een pH-waarde onder de vijf,zijn schadelijk voor je gebit,’ aldus tandarts Paul de Kok. 

Ondanks dat de meeste frisdrank een stuk minder zuur smaakt, is sinaasappelsap met een pH-waarde van 3,8 dus minder schadelijk voor je gebit dan cola. 

De Kok zegt hierover: ‘Je tandglazuur lost op door de zuurgraad van frisdrank. Dit kan op de lange termijn zo dun worden en afbreken, dat het tandbeen onder je tandglazuur bloot komt te liggen. Het gevolg is dat je tandbeen tot op de zenuwen kan afbrokkelen.’ 

Natuurlijk afweersysteem 

Gelukkig heeft onze mond een heel goed afweermechanisme bedacht om de zuurgraad van eten en drinken te compenseren. Dat heet bufferen, maar dit proces kost wel tijd.  ‘Je mond heeft ongeveer een half uur nodig voordat de pH weer terug is op zijn oude niveau,’ stelt Paul de Kok. 

Je kunt als je trekt hebt in frisdrank beter één keer twee glazen achter elkaar drinken, dan de hele dag door kleine slokjes nemen. Zo heeft je mond de tijd om die pH weer te herstellen naar het normale niveau.

Suikervrije frisdrank drinken als water

Suikervrije frisdrank is dus beter voor je gebit wat betreft suiker, maar wel net zo zuur. Light of zero frisdranken zijn dus ook schadelijk voor je gebit. Als je je de tandarts tevreden wilt houden en stralend witte tanden wilt zul je ook suikervrije frisdrank met mate moeten drinken.