Olijfolie als dip voor je brood, of om een eitje in te bakken. Maar sta je in de supermarkt voor het olijfolieschap, dan zie je haast door de olijfbomen het bos niet meer. Je kunt extra vierge, vierge, traditionele en milde olijfolie kopen, maar wat is het verschil precies?
Extra vierge olijfolie
Je hebt vast weleens extra vierge olijfolie in de schappen zien staan. Niet te verwarren met vierge olijfolie. Maar wat is er zo extra aan deze olie? Het wordt gemaakt van de eerste koude persing van de olijven, zonder enige chemische behandeling of toevoegingen. De smaak kan een beetje fruitig zijn. Deze olijfolie is van extra hoge kwaliteit en is vaak de duurste variant.
Extra vierge olijfolie is rijk aan antioxidanten en wordt daarom in sommige culturen medicinaal gebruikt. In Nederland wordt extra vierge olijfolie voornamelijk koud gebruikt in onder andere salades, dips, dressings en marinades. In mediterrane landen denken ze daar anders over.
Vierge olijfolie
Vierge olijfolie wordt ook gemaakt van de eerste persing van de olijven, maar heeft een iets lagere kwaliteit dan extra vierge olijfolie. Daar komt de ‘extra’ in de naam van ‘extra vierge’ dus vandaan.
Het persen van vierge olijfolie is iets minder strikt gereguleerd dan het persen van extra vierge olijfolie. Het grootste verschil hierin is dat vierge olijfolie een zuurgraad mag hebben van 3 procent en extra vierge van maximaal 1 procent. Vierge olijfolie heeft een mildere smaak dan extra vierge olijfolie, en is daarom vooral geschikt voor het bakken en braden.
Geraffineerde of ongeraffineerde olijfolie
Olijfolie is te verdelen in twee categorieën: geraffineerd en ongeraffineerd. Geraffineerde olijfolie heeft een egale structuur en iets minder smaak dan ongeraffineerde olijfolie. Bij het raffineren van olijfolie worden namelijk onzuiverheden uit de olie gehaald door de olie te verhitten en af te koelen. Daardoor gaat er ook wat smaak verloren.
Ongeraffineerde olijfolie is een meer pure olijfolie. In deze variant zitten nog alle smaken, geuren, vetten en antioxidanten. ‘Extra vierge’ olijfolie en ‘vierge’ olijfolie zijn beiden ongeraffineerde olijfolie. De meeste milde en traditionele olijfolie in de supermarkt die zegt geschikt te zijn voor bakken en braden is de geraffineerde variant.
Olijfolie om mee te bakken
Als laatste: olijfolie, om mee te bakken. Huh, maar het is toch allemaal olijfolie? Dat klopt. Maar de olijfolie waar je geen ‘vierge’ of ‘extra vierge’ bij ziet staan, is een combinatie van het bovenstaande lijstje. Deze olijfolie draagt in de supermarkt vaak het label traditioneel, mild of klassiek.
Uit een Keuringsdienst van waarde uitzending blijkt dat deze olijfolie gemaakt wordt van half rotte olijven die ze van de grond rapen. Deze olijven worden middels een raffinageproces verwerkt tot olijfolie om ze toch nog geschikt te maken voor consumptie. De olijfproducent moet echter zelf niets weten van deze olijfolie.
Veelzijdig
Sta je voor het schap en denk je: hé, de ene olie is donkerder dan de andere? Dat kan kloppen. De kleur van olijfolie hangt af van de olijven die zijn gebruikt. Groene olijven die nog niet volledig rijp zijn, produceren lichter gekleurde oliën. Volledig rijpe paarse of zwarte olijven produceren donkerdere olie. Het pigment in de schil is hier de veroorzaker van. De kleur zegt echter niks over de smaak of de kwaliteit van de olijfolie.