Witte kaas in blokjes, dat is feta. Of nee toch niet, want direct naast de blokken feta ligt kaas die verdacht veel op feta lijkt. Witte kaas of saladekaas staat er op de verpakking. Maar wat is het verschil precies tussen al die witte blokjes kaas? De Keuringsdienst buigt zich over de feta-vete.
Beschermde Oorsprongsbenaming
Voorheen lagen de schappen vol met feta uit verschillende landen. Witte kaas uit Turkije, Duitsland of Denemarken? Het mocht allemaal feta heten. Tot Griekenland hier een stokje voor stak.
Witte kaas uit Griekenland kreeg namelijk in 2002 een Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB). Dit is een logo dat streekproducten bescherming biedt tegen namaak. Maar dit ging niet zonder slag of stoot.
Beschermde Oorsprongsbenaming in Nederland
Nederlandse producten met een BOB zijn: Opperdoezer Ronde, Boeren Leidse met sleutels, Noord-Hollandse Edammer, Noord-Hollandse Gouda, Kanterkaas, Kanternagelkaas, Kanterkomijnekaas, Brabantse Wal asperges, Maasvallei Limburg en Mergelland.
Denemarken is koppig
Landen die witte kaas produceren, stellen dat feta een generieke naam is voor de witte kaasblokken. Het betekent iets als 'plak', en zou van oorsprong Italiaans zijn.
Denemarken trok zich niks aan van de Beschermde Oorsprongsbenaming en was tot 2018 de grootste producent van fetakaas. Ze bleven de kaas onder de naam feta verkopen, zij het in niet-EU landen. In 2019 stak de Europese Commissie hier echter een stokje voor, en besloot de zaak voor te leggen aan het Hof van Justitie. Het resultaat?
Witte kaas die niet uit Griekenland komt moet onder een andere naam verkocht worden. Als saladekaas of witte kaas bijvoorbeeld. Maar in hoeverre verschillen al die witte kazen van elkaar?
Strikte regels voor feta
Wat Griekse feta onderscheidt van de meeste witte kaas uit de supermarkt, is de melk die gebruikt wordt.
Griekse fetakaas bestaat voornamelijk uit schapenmelk met maximaal 30 procent geitenmelk. Fetamakers mogen gepasteuriseerde of niet-gepasteuriseerde melk gebruiken, maar het toevoegen van kleurstoffen of conserveermiddelen is verboden.
Daarnaast moet feta aan allerlei extra eisen voldoen. De kaas moet minstens 60 dagen rijpen en er mag niet meer dan 56 procent vocht in zitten.
Andere witte kazen
De witte kaas, saladekaas of mediterrane kaasblokjes die je in de supermarkt vindt zijn meestal gemaakt van koemelk. Dit is dus wel degelijk een ander product, maar kan net zo goed gebruikt worden in salades of andere gerechten waar je feta zou gebruiken.
In andere landen maken ze al eeuwen witte kaas die een stuk meer op Griekse feta lijkt. Kazen als beyaz penir (Turkije), sirene (Bulgarije) en telemea (Roemenië) worden traditioneel ook gemaakt van schapenmelk, geitenmelk of een combinatie hiervan, maar dan zonder sjiek BOB-logo.
Prijsverschil
Maar verklaart dit het prijsverschil? Feta van het huismerk kost in de supermarkt zo’n 11,50 euro per kilo. Dezelfde hoeveelheid witte kaas kost (maar) zeven euro.
Schapenmelk is over het algemeen iets duurder omdat een schaap minder melk produceert dan een koe. De strikte regelgeving maakt de productie van feta ook duurder dan die van reguliere witte kaas. Toch betaal je als consument naast de smaak ook zeker voor het imago en de naam van feta.
Lokale buurtsuper of de supermarkt?
Feta is dus een ander product dan witte kaas uit de supermarkt. Ga je de grens over, of naar een Turkse, Hongaarse of Roemeense buurtsuper, dan kun je wel degelijk kaas tegenkomen die op feta lijkt. Deze kazen zullen echter nooit feta mogen heten.
Meer Keuringsdienst van waarde?
Schrijf je in voor de Groener eten & leven nieuwsbrief. Al duizenden mensen gingen je voor.
