Wanneer jongeren hun 18e verjaardag vieren, verandert er veel in hun leven. Op deze leeftijd krijgen ze te maken met nieuwe verantwoordelijkheden, waaronder financiële zaken zoals het regelen van een zorgverzekering. We zetten op een rij hoe je jongeren kunt helpen financieel zelfstandig te worden.

Jongeren zijn gevoelig voor verleidingen

Niet elke jongere heeft van huis uit geleerd hoe ze met geld moeten omgaan. Hulp is niet altijd beschikbaar en informatie over geldzaken is voor sommige jongeren moeilijk te begrijpen, wat hen kwetsbaar maakt. Bovendien hebben jongeren vaak wisselende inkomsten en minder vaak een vast contract.

Jongeren en jongvolwassenen zijn gevoelig voor verleidingen. Op social media is er bijvoorbeeld veel aandacht voor 'snel geld verdienen' met cryptomunten. Steeds vaker stappen jongeren in deze vorm van beleggen zonder voldoende kennis van zaken.

Ongeveer 10 procent van de jongeren tussen de 16 en 19 jaar heeft aandelen of crypto in bezit, blijkt uit een rapport van het platform Wijzer in Geldzaken, terwijl dit pas vanaf je 18e wettelijk is toegestaan.

Ik heb mijn financiële zaken op orde
  1. Ja 50% (2 stemmen)
  2. Redelijk, maar kan beter 25% (1 stem)
  3. Nee, ik heb schulden 25% (1 stem)

Jongeren lopen vaak geld mis

Het aantal jongeren met schulden is in de afgelopen vijf jaar met 70% toegenomen. Uit onderzoek blijkt dat maar liefst 55% van de scholieren regelmatig geld tekort komt. Bovendien laat één op de drie mbo'ers meer dan 1.000 euro per jaar liggen doordat ze geen zorgtoeslag aanvragen. Hoe kun je als ouder ervoor zorgen dat je kinderen voldoende financiële kennis opdoen?

Vier belangrijke ontwikkelingspunten voor jongeren

Het Nibud heeft vier richtlijnen ontwikkeld om jongeren financiële vaardigheden bij te leren. Deze zijn als volgt:

1. Voldoende inkomsten verwerven

Het is belangrijk dat jongeren vanaf 15 jaar weten welke toeslagen ze kunnen aanvragen en hoe ze belastingaangifte moeten doen. Daarnaast moeten ze een minimaal inkomen verdienen om de noodzakelijke uitgaven te kunnen bekostigen.

2. Geldzaken organiseren

Het is belangrijk om betalingen te beheren en te monitoren, de administratie bij te houden en inkomsten en uitgaven in kaart te brengen. Dit zorgt voor een goed overzicht en helpt om inkomsten en uitgaven in balans te houden.

3. Verantwoord besteden

Jongeren moeten weerbaar zijn tegen verschillende reclames, verantwoord omgaan met leningen en eventuele financiële tekorten aanpakken.

4. Voorbereid zijn op (on)voorziene gebeurtenissen 

Het stellen van financiële doelen, anticiperen op onverwachte situaties en weten of je wilt beleggen, sparen of investeren zijn belangrijke vaardigheden.

Wat kunnen ouders en jongeren zelf doen?

Nu je weet welke leerpunten belangrijk zijn, kun je zelf checken hoe het staat met de financiële opvoeding. 

Je kunt jongeren ook al vóór hun 18e voorbereiden op financiële zelfstandigheid. Een goede manier om dit te doen is met het Geldplan Bijna 18. Met een handige checklist weten ze direct wat er geregeld moet worden. Zo zijn jongeren goed voorbereid!

Het Nibud heeft een financiële opvoedtest ontwikkeld. Daarmee kun je zien of je kind goed kan omgaan met geld. Na tien vragen weet jij hoe het ervoor staat en hoe andere ouders dit aanpakken.

Dossier schuld

Dit artikel is onderdeel van Dossier Schuld. Eén op de elf huishoudens heeft problematische schulden. Dat heeft een grote impact op hun leven en het kost de maatschappij een flinke som geld. Tegelijkertijd lukt het niet goed om mensen in de schulden te helpen. Dat kan eerlijker. Daarom besteedt KRO-NCRV vanaf 21 augustus in meerdere programma’s aandacht aan het thema schulden.

Marijn Frank voor dossier Schuld

Als eerste Pointer nieuws ontvangen?

Schrijf je dan in voor de Pointer nieuwsbrief! Al duizenden mensen gingen je voor.

Pointer - Aardgasvrij wonen: dit zijn de stappen voor jouw huis