Waarom eten we paaseieren met Pasen?

Het verstoppen, kleuren en beschilderen van paaseieren met Pasen is een eeuwenoude traditie. Maar waarom eigenlijk? We zetten een aantal verklaringen voor je op een rijtje.

Vasten

In de vastentijd tussen Aswoensdag en Pasen mochten christenen vroeger geen vlees en geen eieren gegeten. Maar de kippen legden natuurlijk vrolijk door, zelfs meer dan in de wintermaanden. Zo ontstond een flinke voorraad eieren, die bij het paasontbijt eindelijk gegeten mochten worden.

Voor het kleuren van de eieren is geen eenduidige verklaring. Het lijkt erop dat al duizenden jaren aan het begin van de lente eieren een kleurtje kregen, waarschijnlijk om het nieuwe seizoen te vieren.
 

Rode eieren

In Orthodox-Christelijke kerken is het de gewoonte om met Pasen eieren rood te verven. De kleur staat voor het bloed en lijden van Christus, de schaal van het ei symboliseert zijn graf. Door het ei met Pasen open te breken, kan Christus opstaan uit het graf.

Nieuw leven

Er gaan nog een heleboel theorieën rond over de betekenis van eieren. In veel (voorchristelijke) religies waren eieren al een symbool van vruchtbaarheid en van nieuw leven. Het christelijke Pasen zou vermengd zijn met oudere lentegebruiken. Daarbij werden misschien wel eieren aan de lentegodin Ostara geofferd.

Het lijkt er op dat de benamingen van Pasen in het Engels (Easter) en Duits (Ostern) van die Germaanse lentegodin komen.
 

Verstoppen

Ook het eieren verstoppen stamt uit de Germaanse traditie. Vroeger betroeven boeren eieren in hun akkers onder een laagje aarde. Daardoor zou de grond vruchtbaar worden. Waarschijnlijk is dat gebruik de reden dat wij nog steeds eieren verstoppen met Pasen.
 

De vier elementen

Volgens dezelfde Germaanse traditie staan eieren niet alleen symbool voor vruchtbaarheid en nieuw leven, maar ook voor de vier elementen: de schaal staat voor de aarde; het membraan voor de lucht; het eiwit voor het water en het eigeel symboliseert het vuur.

En de paashaas?

Je zou verwachten dat de paaseieren worden rondgebracht door een paaskip en niet door een haas. Maar de traditie met een paashaas die eieren brengt ontstond al eind 17de eeuw in de Duitse plaats Heidelberg. Net als het ei, stond de haas in de oude Germaanse traditie namelijk voor vruchtbaarheid en nieuw leven.

Op de hoogte blijven van programma's van KRO-NCRV?

Schrijf je dan in voor de KRO-NCRV nieuwsbrief!