Het aantal mensen met dementie in Nederland verdubbelt de komende 20 jaar. De kans is groot dat jongeren zelf ook op enig moment te maken krijgen met dementie in de omgeving. Zorgvernieuwer Teun Toebes kwam met een idee dat contact stimuleert tussen jongeren en mensen met dementie.
Lespakket #mensvooraltijd
In Spraakmakers is zorgvernieuwer Teun Toebes (23) te gast. Teun woont al een aantal jaar op een gesloten afdeling voor mensen met dementie. In samenwerking met Young Impact heeft hij een lespakket gemaakt waarmee hij onder de noemer #mensvooraltijd jongeren stimuleert om contact te zoeken met mensen met dementie.
Teun: ‘Ik maak me zorgen om mensen met dementie. Ze worden uitgesloten in de samenleving. Ik woon met fantastisch lieve mensen en ik heb ontzettend waardevolle banden opgebouwd. Het is enorm wederkerig contact, het zijn echt mijn huisgenoten. Ook deze mensen delen hun gevoel en maken contact. Samen muziek luisteren of gewoon zitten en genieten van elkaars aanwezigheid. Net als ieder ander contact.’
'Je ziet dat mensen met dementie ook nog mens zijn.'
Chillen met mensen met dementie
Het lespakket is er om het stigma te doorbreken. Teun zegt dat het stigma is dat dementie gezien wordt als het verlies van de hele identiteit. ‘Zo sluit je mensen uit op basis van iets wat ze niet kunnen. Dementie wordt geframed tot een sociale dood. Dat doen wij zelf en kunnen wij zelf dus ook veranderen’, aldus Teun. Jongeren worden door het lespakket gestimuleerd om een middag te komen ‘chillen’ met mensen met dementie.
Inmiddels is het lespakket ruim 1000 keer gedownload. De eerste stap op een andere kijk op dementie is gezet. Teun: ‘We moeten het contact zelf faciliteren. Bewoners zeggen: de jeugd haalt onze jeugd weer naar boven. Dat is een prachtige wisselwerking. Je kan veel leren en zien dat mensen met dementie ook nog mens zijn.’
Een kritische blik voor een mooie toekomst
Hoe verder in de toekomst? Teun: ‘De visie is niet zozeer het probleem, maar de uitvoering ontbreekt. Een sociale dienstplicht is misschien een optie. Maar kijk vooral naar jezelf hoe je kan bijdragen. Het is onhandig en ongemakkelijk, maar het zijn onze geliefden. Indirect of direct krijg je ermee te maken.'
'Het gaat vaak over het verdriet van naasten, maar gaat het wel genoeg over het verdriet van patiënten? Naarmate dementie zich ontwikkelt, wordt het clubje mensen om diegene heen steeds kleiner. Het vraagt om een kritische blik naar onszelf om een mooie toekomst te maken, in plaats van naar de ander te wijzen. Het perspectief van mensen met dementie is nog steeds onderbelicht. We focussen ons op diegenen die ernaast staan. Wíj́ zijn het probleem, niet de mensen met dementie,' besluit Teun.
Spraakmakers hoor je iedere werkdag tussen 09:30 en 11:30 uur bij KRO-NCRV op NPO Radio 1.
De aflevering van Spraakmakers is terug te luisteren als podcast. Het gesprek met Teun Toebes start op 1:37:20.
