1. Hij is een zij

Een vrouwelijke boom? Het woord boom is toch mannelijk? Niet de Marialinde. Deze linde is de enige vrouwelijk boom van Nederland, zegt in ieder geval Joris Hellevoort in Trouw, 'Deze boom is dus een dame.' Hellevoort is boswachter bij het Utrechts Landschap en doet onderzoek naar de geschiedenis van monumentale bomen.

2. Een hele oude dame 

De Marialinde is oeroud, er zijn al vermeldingen van deze linde sinds in 1388. Deze 'dame' is dus bijna 650, maar volgens sommige bomendeskundigen is ze nog veel ouder en misschien zelfs de oudste van Nederland. De boom was een keer op sterven na dood, overleefde een grote brand, maar groeide onverwoestbaar door. Een wederopstanding die ook wel werd gezien als een bovennatuurlijk teken. 

3. Dikke bos haar, dunne beentjes

De kroon van deze linde is een gigantische parasol die ooit een omtrek had van wel 52 meter. Tegelijk is de stam niet zo dik als je zou verwachten, maar bestaat de boom uit meerdere dunne losse stammetjes. Ze heeft zich keer op keer verjongd, onder andere door in de stam een nieuwe wortel te vormen. Inmiddels is ze gestut met palen en er staat een hek omheen om de stam te beschermen.

4. Een boom met goddelijke macht

De boom komt voor in de oudste overleveringsverhalen over bomen in ons land. Zo staat de Marialinde in een gedicht uit 1388 omschreven als ‘een schone linde’ in Oisterwijk. En in een kroniek uit 1609 is te lezen dat de zomerlinde uit drie etages bestaat: de bovenste staat voor de goddelijke macht, de middelste voor de geestelijke macht en de eerste voor het gewone volk. Vlak bij de linde staat een Mariakapel met een Mariabeeld waar allerlei verhalen over wonderbaarlijke genezingen de ronde over doen.

5. Wild en mysterieus

De Marialinde is een zomerlinde, een wilde boomsoort die alleen maar voorkomt in Zuid-Limburg. Hoe de boom in Oisterwijk is terechtgekomen weet niemand. Een mysterie dus. Wat wel duidelijk is, is dat de zomerlinde tot de bedreigde inheemse flora van Nederland hoort, vertelt linde-deskundige Bert Maes.

6. Liefdesboom

De Marialinde staat aan De Lind achter het raadhuis, een laan vol lindeboompjes. In het dorp wordt dit ook wel het Marialaantje genoemd omdat de inwoners hier vroeger naar de Mariakapel gingen. De linde werd vroeger ook vaak gebruikt voor de rechtspraak en naast de boom werden altijd markten en dorpsfeesten georganiseerd. Tegenwoordig is de plek vooral geliefd bij mensen die gaan trouwen en zich laten fotograferen bij het bankje onder de hartvormige bladeren van de parasol.

Hou je van mooie oude bomen en hun geschiedenis? Dan moet je zeker even bij deze monumentale boom op visite. Maar ook de andere bomen die genomineerd waren voor Boom van het jaar, zijn stuk voor stuk prachtig. Je vindt ze op de website van de verkiezing voor De Boom van het Jaar 2023.

De foto is gemaakt door Rob Visser.