Miljoenen mensen luisteren ernaar: witte ruis, oftewel white noise. Witte ruis is een zoemend en monotoon geluid dat volgens de liefhebbers je concentratie verbetert en helpt beter in slaap te vallen. Waarom is het zo populair en waar kun je het vinden? Zin in morgen maakt je wegwijs en geeft luistertips.
Oersaai
Witte ruis is eigenlijk oersaai. Het lijkt op het geluid van een ventilator, een stofzuiger, regen, wind, een stromende douche, de snelweg enzovoort. Het klinkt naar niks, maar dat is juist de kracht ervan zeggen de miljoenen fans die ernaar luisteren om te ontsnappen aan de alledaagse drukte. Last van je collega’s op het werk? Witte ruis neutraliseert ze. Afgeleid door rumoerige huisgenoten? Witte ruis filtert ze weg. Piekerend wakker liggen? Witte ruis sust je in slaap.
‘Ik zat regelmatig rechtop in mijn bed’
Myrthe Faber weet er alles van. Ze is cognitief neurowetenschapper en ontdekte de kracht van witte ruis zelf toen ze een tijdje in de Verenigde Staten verbleef: ‘Ik woonde in een tiny house en de mensen die op dat erf woonden waren ’s nachts nogal actief. Er waren ook veel dieren zoals wasberen en herten, dus ik zat regelmatig rechtop in mijn bed. Toen ontdekte ik dat die geluiden geen vat meer op me kregen als ik de ventilator aanzette.’
Voor wie is het?
Er wordt gezegd dat mensen met oorsuizen (tinnitus) baat kunnen hebben bij het geluid van witte ruis. Maar ook voor veel mensen die snel afgeleid zijn of niet kunnen slapen is het een soort tovermiddel. Het geluid creëert bij hen helderheid, focus en kalmte. Anderen worden er heel creatief van en er zijn ook veel jonge ouders die het opzetten voor hun baby als die niet kan slapen.
Een brij van frequenties
De term witte ruis komt oorspronkelijk uit de geluidstechniek. Beknopt uitgelegd is het een soort mix van geluid waarbij alle hoorbare frequenties even hard zijn. Een geluidsbrij dus, zonder melodie. Myrthe: ‘Omdat white noise uit zoveel verschillende frequenties bestaat, maskeert het al het andere geluid. En omdat het nergens naar klinkt, krijg je er geen associaties bij en raak je niet afgeleid. Het overstemt geluiden van buitenaf niet, maar maskeert ze dus.’
Is het wel goed voor je?
Sommige wetenschappers vragen zich af of het wel goed voor je is als je uren luistert naar witte ruis. Je auditieve systeem blijft namelijk als het ware aanstaan, zelfs al doet het bijna niets. Myrthe Faber: ‘Wat we weten is dat onze hersenen door het luisteren van dit soort geluiden tijdelijk iets minder gevoelig afgesteld zijn, maar wat dat op de lange termijn doet weten we nog niet. En het heeft ook iets paradoxaals: eigenlijk zetten we lawaai op om innerlijke stilte te vinden.’
Zelf proberen
Nieuwsgierig? Op Spotify en Youtube staan duizenden playlists witte ruis. Er bestaat trouwens ook roze ruis en bruine ruis. Bij deze soorten is de frequentie weer net even anders. Het geluid zit ook steeds vaker in de oortjes of software van je mobiele telefoon. Zin in morgen zet vast drie soorten ruis voor je op een rij.
Luister ook het interview met Myrthe Faber op NPO Radio 1.
