Verschillende tonijnsoorten

De ene tonijn is de andere niet. Wereldwijd zijn er namelijk zo’n veertig soorten tonijn en tonijnachtigen. Van deze veertig soorten worden er maar een paar commercieel bevist. Dit zijn de blauwvintonijn, geelvintonijn, grootoogtonijn, skipjacktonijn en albacore tonijn, ook wel witte tonijn genoemd.  

In Nederland eten we vooral skipjacktonijn en witte tonijn (albacore), maar ook de geelvintonijn komt in de supermarktschappen voor. Blauwvintonijn en grootoogtonijn zijn namelijk erg duur, en vind je over het algemeen alleen in exclusieve restaurants. 

Blauwvintonijn

Visspecialist Jakob Doorn zegt in de Alles op tafel uitzending: ‘Blauwvintonijn kost al snel tussen de 150 en 180 euro per kilo.’ In Japan werd er in 2019 zelfs 2,7 miljoen euro (!) betaald voor een blauwvintonijn van 278 kilogram. Dit is omgerekend zo’n 10.000 euro per kilo.  

De hoge prijs van blauwvintonijn is te wijten aan schaarste en de omvang van de tonijn. Het zijn enorme vissen die meer dan 300 kilo kunnen wegen. Het formaat van deze tonijnsoort geeft de vis volgens liefhebbers een superieure en complexere smaak.

De blauwvintonijn is zó geliefd dat hij in veel gebieden overbevist wordt. Deze tonijn zul je dan ook niet snel terugvinden in een blikje. Veel supermarkten kiezen daarom voor een goedkopere soortgenoot.  

Skipjack

De tonijn die in blik wordt verkocht, is bijna altijd skipjacktonijn. Dit is ook de tonijn die vaak in tonijnsalades en op pizza zit. Volgens het MSC bestaat zelfs 56 procent van de wereldwijde tonijnvangst uit skipjack.  

Het mag dan wel de kleinste commerciële tonijnsoort zijn, maar er is geen gebrek aan skipjacktonijn. Skipjack groeit namelijk extreem snel en plant zich al op jonge leeftijd voor. Skipjacktonijn is daarmee een aantrekkelijke tonijnsoort om op grote schaal te vangen. Maar is die vis dan wel duurzaam?

Duurzaamheid

Adryan Rademakers van Good Fish Foundation stelt: ‘De visbestanden van skipjack- en albacore tonijn staan er over het algemeen goed voor. Als je een duurzame keuze wilt maken, kun je het best als eerst naar het blauwe MSC-logo zoeken.’  

Het Marine Stewardship Council-keurmerk (MSC) staat op visproducten die afkomstig zijn van duurzame visserij, en stelt uitgebreide milieueisen aan de vangstmethode en het voorkomen van overbevissing.

Andere factoren voor de lagere prijs  

Het gaat dus goed met de skipjack en albacore tonijn, en dat is ook terug te zien aan de hoeveelheid blikjes tonijn die de schappen sieren.

Maar zelfs als je tonijn uit blik albacore bevat, is deze een stuk goedkoper dan verse albacore uit de supermarkt. Dit heeft allemaal te maken met houdbaarheid, vervoer en het deel van de tonijn dat gebruikt wordt.  

Houdbaarheid  

Je kunt verse tonijn invriezen, maar toch blijft het minder lang houdbaar dan tonijn uit blik. Als je kijkt naar de houdbaarheidsdatum van zo’n blikje, zie je dat deze tot wel vijf jaar houdbaar is. Hoe dit kan?  

Tonijn uit blik wordt voorgekookt en vervolgens aseptisch (steriel) verpakt in de blikjes. Dit zorgt ervoor dat de tonijn jaren houdbaar blijft.  

Vervoer  

Dan het vervoer: verse tonijn moet gekoeld vervoerd worden. Idealiter wordt vis bewaard en vervoerd op een temperatuur van 4-7 graden Celsius. Als de tonijn vanuit het buitenland komt, moet de vis in gekoelde vliegtuigen of schepen vervoerd worden.  

Tonijn uit blik daarentegen wordt direct gekookt en verwerkt in blikjes. Die blikjes nemen een stuk minder ruimte in dan grote stukken verse vis. Dit maakt het transport van tonijn in blik een stuk goedkoper dan dat van verse vis. 

Het deel van de tonijn  

Een andere factor die meespeelt in de prijs is het deel van de tonijn die ze gebruiken voor de tonijn in blik. Verse tonijn koop je meestal in grotere moten. Het restvlees wat overblijft is perfect geschikt voor tonijn in blik.  

Bestaat je blikje tonijn vooral uit snippers? Dan is de kans groot dat het de goedkopere delen van de tonijn zijn. Zo gaat er in ieder geval niks verloren. 

Combinatie van factoren

Het is een combinatie van factoren die ervoor zorgt dat tonijn uit blik goedkoper is dan een stuk verse vis: de tonijnsoort, houdbaarheid, logistieke factoren en het deel van de vis.  

Dat wil echter niet zeggen dat het een minder duurzame keuze is. Sta je in de supermarkt en wil je zeker weten dat je geen overbeviste tonijn koopt? Kijk dan naar de blikjes met het MSC-keurmerk.