Menukaarten in Engeland

In radioshow BertOp5 vertelt radio-dj Bert Kranenbarg dat de menukaarten in Engeland flink op de schop zijn gegaan. Grote restaurants, afhaalketens en cafés moeten bij elk gerecht op de menukaart de calorieën vermelden. Dat heeft de Britse overheid besloten. 

Het idee erachter is dat Britten zo beter nadenken over de eetkeuzes die ze maken en dus gezonder gaan eten. Overgewicht is er namelijk een groot probleem.

Sterfgevallen voorkomen

Onderzoekers van de Universiteit van Liverpool hebben berekend dat door die maatregel tot het jaar 2041 zo’n 730 sterfgevallen kunnen worden voorkomen. En als álle restaurants in Engeland die verplichting zouden krijgen, zouden dat zelfs 13 keer zoveel sterfgevallen minder zijn: 9.490.

Menukaarten vol met cijfers

In de Verenigde Staten is het al sinds 2018 voor ketens met meer dan 20 restaurants verplicht om alle calorieën op de menukaarten te zetten. Volgens de Food & Drug Administration (FDA) krijgen Amerikanen gemiddeld een derde van alle calorieën die zij consumeren binnen door eten en drinken dat niet thuis is bereid. Dit eten en drinken bevat doorgaans meer calorieën, sodium en verzadigd vet. 

De FDA berekent dat een gemiddeld volwassen persoon in de VS ongeveer 1 kilo per jaar extra aankomt als diegene één maaltijd per week buiten de deur eet. Maar helpt het vermelden van calorieën op menukaarten écht om gezondere eetkeuzes te maken?

Een daling en een stijging

Een groep Amerikaanse onderzoekers zochten uit wat het effect is van calorievermelding op de menukaart metéén na de invoering van de wet. Ze bleven dit een jaar lang onderzoeken. 

Deze onderzoekers concluderen in het Amerikaanse onderzoeksblad BMJ dat calorieën op menu's er in het begin voor zorgen dat er een flinke daling plaatsvindt in het aantal bestelde calorieën per klant, maar dat dit aantal in het jaar daarna weer stijgt.

Uit het onderzoek blijkt dat meteen na de invoering de gemiddelde bestelling meteen na de invoering daalt met zo'n 60 calorieën. Alleen stijgt dit aantal per week in het jaar erna met zo'n 0,71 calorieën per bestelling. Na een jaar ligt de gemiddelde daling per bestelling dan nog op 23,6 calorieën. Bij mensen die een lager inkomen hebben, bevatten bestellingen al sneller een stijging in calorieën. 

Hoewel calorieën op de menukaart vermelden dus wel degelijk zin heeft in de Verenigde Staten, is de invloed op de lange termijn minder groot. 

En in Nederland?

In Nederland is er tot op heden nog geen wetgeving die het horecaondernemers verplicht om calorieën op menukaarten te vermelden. Dit terwijl meer dan de helft van de Nederlanders tegenwoordig te zwaar is. 

Uit een enquête van de Koninklijke Horeca Nederland blijkt dat 67 procent van de horecaondernemers het geen goed idee vindt om calorieën op de menukaart te vermelden. Niet alleen is het administratief veel werk, ook blijkt het omslachtig als chefs met wisselende menu's werken. 

Toch werken ze op hun eigen manier aan een gezonder voedselaanbod. Meer dan de helft van de horecaondernemers biedt verschillende portiegroottes aan en meer dan een kwart laat de gast zelf een bijgerecht kiezen. 

Menukaart met of zonder cijfers

Voorlopig is het in Nederland dus nog niet verplicht om de calorieën van een gerecht op de menukaart te vermelden. 

Volgens Brits onderzoek leidt de calorievermelding tot minder sterfgevallen door overgewicht. En volgens Amerikaans onderzoek zorgt het aanvankelijk voor een daling in het aantal calorieën per bestelling, al neemt de hoeveelheid bestelde calorieën naarmate de tijd verstrijkt weer toe. Het echte nut van calorievermelding op menukaarten valt daarom te betwisten. 

Natuurlijk is het wel de vraag of het effect op de Amerikaanse en de Britse consument hetzelfde is als op de Nederlandse.