Onder chipseters lijken twee kampen te bestaan: de paprikachips- en de naturelchipsfans. Een gezonde snack is een zak(je) chips sowieso niet. Dunne schijfjes van aardappel, gefrituurd in een bad van hete olie, in een laag smaakmakers en veel zout. Maar wat is nu de gezondere keus: naturelchips of paprikachips?
Zit er paprika in paprikachips?
In groentechips zitten groenten en in naturel (aardappel)chips zitten aardappels. Maar zitten er dan ook paprika’s in paprikachips?
Hoewel de roodoranje kleur van de chipjes je wel doet denken aan rode paprika’s, zit de vruchtgroente zoals we hem kennen er niet per se in. Je eet géén gemalen paprika’s en ook geen flinterdunne schijfjes paprika, zoals je dat wél doet met aardappels bij gewone aardappelchips. Een handje paprikachips? Dan eet je eigenlijk aardappelchips, maar dan met een paprikasmaakje.
De meeste paprikachips komen aan hun smaak door ‘paprikakruiding’. Dat betekent dat de chips op smaak zijn gebracht met specerijen, waarvan paprikapoeder er één is. De rode blokpaprika’s die je uit de supermarkt kent, hebben daar niets mee te maken!
Met een (grote) korrel zout
Of je nu gaat voor naturel, paprika of bolognese: alle chips worden gemaakt van speciale aardappelrassen. Die rassen zijn geschikt voor chips, en niet voor jouw AVG’tje.
Als de aardappels geteeld zijn, gaan ze naar de chipsfabriek. Is de kwaliteit goed genoeg? Dan is het tijd voor wassen, sorteren en schillen. In een ronddraaiende trommel worden de aardappels geschild tot dunne plakjes. Eenmaal schoon en gefrituurd in hete olie, worden er smaakmakers toegevoegd. Daar komt ook één van de belangrijkste ingrediënten op het toneel: zout.
Hoeveel zout bevatten naturelchips en paprikachips eigenlijk? Een portie naturelchips van 40 gram bevat zo’n 0,45 gram zout. In een portie paprikachips is de gemiddelde hoeveelheid zout zelfs 0,68 gram. Bovendien worden niet alle soorten zout meegeteld in een voedingswaardetabel. Het kan dus dat je eigenlijk nog meer zout binnenkrijgt, dan de verpakking leest.
Voor volwassenen geldt het advies om maximaal 6 gram zout per dag binnen te krijgen. Een teveel aan natrium geeft namelijk een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, doordat je bloeddruk van natrium stijgt. Wie op zijn zoutinname wil letten, kan dus beter voor een (klein) zakje naturelchips gaan. Of nog beter: de chips laten staan.
Wat is vetter: paprikachips of naturelchips?
Dat chips ongezond zijn is geen verrassing. Eet je een handje chips, dan blijft het vet zelfs aan je vingers plakken. Wat voor vet bevat chips dan eigenlijk?
Er zijn drie hoofdsoorten vet: verzadigde vetten, onverzadigde vetten en transvetten. Waar onverzadigde vetten het cholesterolgehalte in je bloed verlagen, doet het consumeren van (veel) verzadigd vet juist het tegenovergestelde. Eet je te veel verzadigd vet, dan vergroot het risico op hart- en vaatziekten. Hoewel onverzadigde vetten worden gezien als gezonde vetten, is er één uitzondering: transvet.
Transvetten zijn onverzadigde vetten die door chemische processen in de fabriek van structuur veranderd zijn. Deze vetten zijn nog slechter voor je gezondheid dan verzadigde vetten. Transvetten kom je veel tegen in…chips! De aardappelschijfjes worden gefrituurd, waardoor vet wordt omgezet in transvet. Helaas kun je niet op een etiket nagaan hoeveel transvetten een product bevat. Maar: wél hoeveel (verzadigd) vet.
Naturelchips bevat zo’n 30 tot 34 gram vet per 100 gram, afhankelijk van het merk. Daarvan is ongeveer 10 procent verzadigd vet, variërend tussen 2,5 gram en 2,9 gram. Bij paprikachips is de hoeveelheid vet ietsje lager: bij de meeste chipsmerken bevat 100 gram chips 28 tot 33 gram vet. Daarvan is zo’n 2,4 gram tot 3,4 gram procent verzadigd vet.
Zoveel suiker bevat je chips
Bij een schaaltje chips denk je niet snel aan suiker. Je proeft het misschien nergens, maar het zit er wel degelijk in. Aan hoeveel klontjes suiker moet je dan denken?
In een portie naturelchips -een schaaltje van 40 gram- zit gemiddeld 20,5 gram aan koolhydraten, waarvan 0,2 gram suikers. Een portie paprikachips telt 24 gram koolhydraten; daarvan is 0,8 gram suiker. Paprikachips bevat dus meer suiker dan het ouderwetse naturelchipje.
Toch is het een andere chipssoort, die met kop en schouders boven deze suikergehaltes uitsteekt. Groentechips! Hoewel de naam je het idee geeft gezond bezig te zijn, bevat groentechips veel meer suiker dan andere chips. Basisingrediënten zoals wortel, rode biet en zoete aardappel bevatten namelijk al veel natuurlijke suikers. Bovendien worden ook déze chipjes gefrituurd in hete olie, waardoor je net zoveel transvet binnenkrijgt als bij andere chips.
Alle chips zijn ongezond
Wie zoekt naar een gezonde snack, kan het chipsschap in de supermarkt beter overslaan. Chips bevatten veel (trans)vetten, die het cholesterolgehalte in je bloed verhogen. Daarmee loop je meer risico om hart- en vaatziekten te krijgen. Ook de hoeveelheid zout in een zak chips hoef je niét bepaald met een korreltje zout te nemen.
De precieze hoeveelheid vet, zout en suiker verschilt natuurlijk per chipsmerk. Je kunt de voedingswaarden per merk op de verpakking controleren: het ene merk kán wel 5 gram minder vet bevatten dan een ander merk chips.
Of paprikachips gezonder is dan naturelchips? Dát ligt aan het ingrediënt waar je naar kijkt. Hoewel een zak paprikachips gemiddeld meer suiker en zout lijkt te bevatten dan naturelchips, bevat het ouderwetse naturelchipje gemiddeld iets meer vet.