Kaarsen: ze zijn er in alle soorten en maten, met of zonder geur. Maar aan sommige kaarsen zit wel een heel bijzonder luchtje. Die zijn namelijk gemaakt van stearine. En als je eenmaal weet waar die stof van wordt gemaakt, dan is het opeens helemaal niet zo gek dat ze af en toe een beetje ruiken.
Paraffine in kaarsen
De meeste kaarsen zijn gemaakt van paraffine, stearine of een mengsel daarvan. Paraffine is een bijproduct van de productie van smeerolie: dat verkregen wordt uit aardolie.
Zodra alle belangrijke brandstoffen zoals benzine, kerosine en diesel uit de ruwe olie zijn gehaald, blijft er een dikke, vettige massa over. Deze substantie wordt omgezet in de reukloze en smaakloze grondstof paraffine, ideaal voor het maken van kaarsen.
Wat is stearine?
Een andere veelgebruikte grondstof voor kaarsen is stearine. Stearine heeft namelijk gunstige eigenschappen die het ideaal maken voor kaarsen: het is steviger dan paraffine en zorgt ervoor dat kaarsen langer en gelijkmatiger branden.
Deze stof kan zowel van plantaardig of dierlijk materiaal gemaakt worden. Plantaardige stearine wordt gewonnen uit palmolie. De meest voorkomende variant maken producenten echter van dierlijk vet.
Kaarsen zonder paraffine
Tijdens de slacht van koeien, varkens en kippen blijft er naast restvlees ook een grote hoeveelheid vet over. Voor dit overtollige vet kunnen ze in de voedingsindustrie vaak geen bestemming vinden. Kaarsenmakers weten echter raad met al dat ongebruikte vet.
Fabrikanten raffineren en bewerken het dierlijk vet om er stearine van te maken, waarna het klaar is voor gebruik in kaarsen. Aangezien het een product van dierlijk vet is, kunnen kaarsen van stearine een lichte geur afgeven.
Eetbare kaarsen?
Het verhaal gaat zelfs verder. Kaarsen gemaakt van dierlijk vet waren vroeger eetbaar! Zo kregen soldaten kaarsen mee als bron van licht, maar in noodsituaties konden ze de kaarsen ook eten als een soort spekvet. Hoewel dat tegenwoordig niet meer het geval is, kun je je toch afvragen wat er nog meer in die gezellige kaarsen verwerkt zit.
Plantaardige stearine versus dierlijke stearine
Hoewel stearine zowel uit plantaardige als dierlijke bronnen kan worden gewonnen, komt stearine in kaarsen vaker van dierlijke oorsprong.
Omdat het dierlijk vet een bijproduct is van de slacht, is dit vaak goedkoper dan plantaardige alternatieven zoals palmolie. Voor de productie van plantaardige stearine moeten doelbewust palmvruchten verbouwd en geoogst worden.
Kaarsenmakers zeggen in de Keuringsdienst van waarde-uitzending dat kaarsen gemaakt van dierlijke stearine daarom een duurzamere keuze zijn. Want zolang mensen vlees blijven eten blijft er slachtafval over, en dus ook stearine.
‘Het is misschien een raar idee dat je een kaars van dierlijk vet aansteekt om het gezellig te maken in huis, maar zo krijgt dat slachtafval tenminste een goede bestemming,’ aldus de kaarsenmaker.
In deze alledaagse producten zit dierlijk vet verwerkt
Wist je dat jij jouw haren mogelijk wast met dierlijk vet? En dat stofjes uit slachtafval helpen je wc fris te houden?
Hoe kun je zien waar een kaars van gemaakt is?
Aangezien het niet verplicht is de ingrediënten op de verpakking van kaarsen te vermelden, weet je als consument vaak niet wat erin zit.
Kaarsen op basis van stearine zijn vaak wat harder en gladder dan paraffinekaarsen. Paraffinekaarsen geven meer licht, maar branden een stuk minder gelijkmatig en kun hierdoor kromtrekken.
De industrie gebruikt daarom vaak een mix van paraffine en stearine. Enerzijds om de kosten te drukken, anderzijds om de gunstige eigenschappen van beide stoffen te benuttigen. Maar je kunt de kaars in tegenstelling tot vroeger niet meer eten.
Wat is dat rare luchtje?
De volgende keer dat je een kaars aansteekt kun je je afvragen waarom er een raar luchtje aan je kaars zit. De kans is groot dat er dierlijk vet in de kaars verwerkt is. Zolang we vlees blijven eten zijn kaarsen gemaakt van stearine een duurzaam alternatief om toch nog een gezellig sfeertje in huis te creëren.
Meer van Keuringsdienst van waarde weten?
Schrijf in je voor de nieuwsbrief Groener eten & leven. Al duizenden mensen gingen je voor!
