Kaneel: je kunt het als poeder of in stokvorm kopen. Maar tegenwoordig is kaneel zelfs in pilvorm te koop. Verkopers van deze voedingssupplementen beweren dat het van alles goeds voor onze gezondheid doet. De Keuringsdienst ving echter op dat sommige kaneel ook de schadelijke stof coumarine bevat. Hoe zit dat?
Gezondheidsbevorderende effecten kaneel
Fabrikanten en verkopers van voedingssupplementen beweren dat kaneel allerlei gezondheidsbevorderende effecten zou hebben, van een gezonde bloedsuikerspiegel tot het bestrijden van ontstekingen. De voordelen van kaneel lijken eindeloos, maar wat is hiervan waar?
Is kaneel gezond?
Er zijn in het verleden onderzoeken uitgevoerd die bevestigen dat kaneel ontstekingsremmende stoffen bevat en mogelijk zou kunnen helpen bij het behoud van een gezonde bloedsuikerspiegel.
Volgens hoogleraar klinische farmacologie Adam Cohen zijn deze claims echter nooit goed bewezen. ‘De gezondheidsvoordelen van kaneel zijn nooit behoorlijk op mensen onderzocht. En het is ook niet heel waarschijnlijk dat je er echt gezonder van wordt.’
Verschillende systematische reviews (wetenschappelijk onderzoek waarbij resultaten van bestaande onderzoeken worden gebundeld) en meta-analyses (systematische reviews waarbij nieuwe berekeningen worden gedaan met de data) bevestigen dat er geen klinisch bewijs is dat je gezonder wordt van het eten van kaneel.
De keerzijde van het verhaal
Hoogleraar Adam Cohen vervolgt: ‘De keerzijde is dat influencers deze gezondheidsclaims wel maken, waardoor je als consument denkt gezonder te worden als je veel kaneel consumeert. En dan komt het coumarine probleem aan de orde.’
Kaneel kan naast vitamines en mineralen – dan wel in lage hoeveelheden - namelijk ook de schadelijke stof coumarine bevatten.
Coumarine
Coumarine staat erom bekend dat het de lever kan beschadigen en bloedstollingen remt. 'Een te hoge inname kan levensgevaarlijke bloedingen veroorzaken. Langdurig gebruik van een te hoge coumarinedosis is mogelijk kankerverwekkend,' aldus het Voedingscentrum.
Volgens het Duitse Federal Institute for Risk Assessment (BFR) kan coumarine, wanneer het over een langere periode wordt ingenomen, leiden tot verhoogde leverenzymen in het bloed, leverontsteking of zelfs leverfalen in zeldzame gevallen.
'Vooral bij mensen die gevoelig zijn voor deze stof vormt langdurige consumptie van coumarine een risico, zelfs in lagere hoeveelheden,' aldus de BFR.
Hoeveel coumarine mag je binnenkrijgen?
De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft daarom een limiet gesteld aan de hoeveelheid coumarine die veilig is om dagelijks binnen te krijgen: 0,1 milligram per kilogram lichaamsgewicht.
Iemand die 80 kilogram weegt, mag volgens de EFSA dus maximaal 8 milligram coumarine per dag consumeren (op basis van 0,1 milligram per kilogram lichaamsgewicht). Maar hoeveel kaneel is dat?
Ceylon of Cassia
Er zijn in de basis twee soorten kaneel: cassia en ceylon. Ceylonkaneel komt oorspronkelijk uit Sri Lanka en wordt door puristen als de enige echte kaneel beschouwd.
Cassia is het goedkopere zusje en groeit voornamelijk in Indonesië. Verreweg de meeste kaneelpoeder die in de supermarkt ligt, is cassia.
De twee kaneelsoorten verschillen niet alleen in prijs, maar ook in coumarinegehalte. Cassia bestaat voor 0,3 tot 1 procent uit coumarine. Het coumarinegehalte in Ceylon is daarentegen maar zo’n 0,004 procent.
Coumarinegehaltes verschillen enorm
Het is moeilijk vast te stellen hoeveel kaneel je precies binnen mag krijgen voordat je de norm van de EFSA overschrijdt. De hoeveelheid coumarine in kaneel loopt namelijk erg uiteen.
Coumarinegehaltes verschillen per boom, maar zelfs binnen samples van dezelfde boom kan de hoeveelheid coumarine enorm verschillen. Farmacoloog en bioloog Renger Witkamp zegt: ‘Tussen de ene partij kaneel en de andere kan zo een verschil zitten van dertig tot vijfitg procent.’
Een snufje of een theelepel
Een snufje kaneel over je yoghurt of door de havermout zal geen probleem zijn. Als je echter één tot twee theelepels cassiakaneel per dag gaat consumeren, loop je wel een risico.
'Bij één tot twee eetlepels (afhankelijk van de kwaliteit en de herkomst) cassia krijg je een hoeveelheid coumarine binnen die hoogstwaarschijnlijk boven de aanvaardbare norm ligt,' aldus farmacoloog Renger Witkamp. Dit betekent overigens niet dat, als je de toelaatbare dagelijkse inname van de EFSA overschrijdt, je direct gevaar loopt.
Wat zijn de lange termijneffecten?
Witkamp vervolgt: ’Omdat we onvoldoende lange termijngegevens hebben over de schadelijkheid van die hoeveelheden zijn de deskundigen het erover eens dat dit zeker niet gewenst is.’
Er is simpelweg nog te weinig bekend over de lange termijngevolgen van coumarine op de gezondheid van mensen. Een groot deel van de onderzoeken naar coumarine zijn namelijk op dieren uitgevoerd.
Adam Cohen stelt: ‘Hoe slecht een dagelijkse coumarine-inname is weten we niet maar het is eerlijk gezegd ook niet nodig om erover te speculeren. Immers als iets geen voordeel heeft zijn alle nadelen-hoe klein ook niet de moeite waard.’
Uitzending: kaneel
De zoetekauw kan niet zonder: kaneel. Van gebak tot kruidnoot. Ontbijtgraan tot speculaas. Gelukkig dus, dat er heel wat te kiezen valt. Er is kaneelstok en gemalen. Duur en goedkoop. Zoet en bitter. En dan staat er op sommige pakjes nog iets bijzonders: Ceylon. Maar wat is eigenlijk het verschil? De Keuringsdienst van waarde gaat op ontdekkingsreis naar Indonesië en leert alles over op een houtje bijten.
Kaneel als voedingssupplement
En hier zit nu juist het probleem bij de kaneelcapsules die als voedingssupplement verkocht worden.
‘Je weet als consument niet precies wat je binnenkrijgt als je voedingssupplementen met kaneel slikt,’ aldus hoogleraar Adam Cohen. ‘Consumenten zien allerlei prachtige claims op websites en sociale media en gaan dit soort middelen vervolgens als medicatie gebruiken.’ Want lang niet alle kaneelcapsules die verkocht worden bevatten ceylonkaneel.
Kijk in je keukenkastje
Eet je toch regelmatig kaneel en ben je bezorgd over de hoeveelheid coumarine die je binnenkrijgt? Kijk dan of de kaneel die in je keukenkastje staat ceylon is. De hoeveelheid coumarine in ceylon is namelijk verwaarloosbaar.
Af en toe een snufje kaneelpoeder over je yoghurt, zelfs al is het cassia, zal echter heus geen kwaad kunnen. Adam Cohen stelt: 'Het heeft echter geen zin om kaneel in grote hoeveelheden of in capsulevorm te consumeren, want de gezondheidsvoordelen zijn nooit bewezen.'
Meer van Keuringsdienst van waarde weten?
Schrijf in je voor de nieuwsbrief Groener eten & leven. Al duizenden mensen gingen je voor!
