De zuiverste vorm van geperste olijven: extra vierge olijfolie. Wat maakt deze maagdelijke olie zo speciaal? En hoe zorg je ervoor dat je in de supermarkt goede kwaliteit aanschaft? De Keuringsdienst duikt in de kwestie en raadpleegt olijfoliesommelier Vivian van Wordragen.
Koude persing van olijven
Extra vierge olijfolie is niet te verwarren met vierge olijfolie. Maar wat is er zo extra aan deze olie? Het wordt gemaakt van de eerste koude persing van de olijven, zonder enige chemische behandeling of toevoegingen.
Binnen 24 uur na de oogst worden de olijven al tot olie verwerkt. Deze olijfolie is dan ook vaak de duurste variant. Door de snelle en koude persing is extra vierge olijfolie rijk aan onverzadigde vetzuren en antioxidanten.
Tips van een olijfsommelier
Maar hoe kies je in het bomvolle schap van de supers goede kwaliteit extra vierge olijfolie? Van Wordragen, die een driejarige opleiding volgde aan de meest gerenommeerde olijfolieschool in Italië, heeft een neusje voor het herkennen van hoogwaardige olijfolie. Ze deelt haar top vijf tips.
Tip 1: Kies een donkere glazen fles of blik
Van Wordragen benadrukt: ‘De verpakking is een cruciale indicator voor de kwaliteit. Het is raadzaam om olijfolie in een donkere glazen fles of blik te kiezen, om de olie te beschermen tegen licht, lucht en warmte - de grootste vijanden van olijfolie.’
Dit is een belangrijk punt omdat een heldere, gele of groene kleur van de olie aantrekkelijk lijkt. Maar die wil je eigenlijk niet zien.
Tip 2: De prijs zegt (vaak) wél iets
Het is volgens Van Wordragen onrealistisch om te denken dat je hoogwaardige olijfolie kan krijgen voor een paar euro per liter. ‘Gezien het arbeidsintensieve proces en de invloed van factoren zoals droogte en klimaatverandering op de opbrengst, liggen de prijzen van extra vierge olijfolie erg hoog.
Als je een fles voor minder dan €10-€15 per liter in de supermarkt ziet, kun je je afvragen of dat wel een goede kwaliteit is.’
Tip 3: Het etiket leidt je naar de oorsprong
‘Het etiket op de fles kan ook inzicht geven in de oorsprong en kwaliteit van de olie,’ zegt Van Wordragen. Ze wijst op de Beschermde geografische aanduidingen (BGA). Dit zijn oliën waarvan de oorsprong gegarandeerd is.
Je herkent deze beschermingen op het etiket met benamingen als: DOP (Denominazione di Origine Protetta) of IGP (Indicazione Geografica Protetta). Regionale aanduidingen zoals ‘Toscane’ of ‘Sicilië’ zijn ook aan strikte criteria en regels gebonden. Neemt niet weg dat olijfoliën en blends zonder IGP of DOP-aanduiding in principe ook van kwalitatieve aard kunnen zijn.
Tip 4: Een extra smaakje maskeert
‘Bij extra vierge olijfolie met toegevoegde smaken zoals citroen of truffel is de kwaliteit van de olijfolie die hiervoor is gebruikt, moeilijker vast te stellen,’ zegt Van Wordragen.
Het is volgens haar vooral dat je de citroen of truffel proeft en niet zozeer de pure smaak van de extra vierge olijfolie. ‘Het is simpelweg een ander product geworden.’
Tip 5: Fris en grasachtig
Van Wordragen adviseert dat bij het proeven van olijfolie, ‘de olie fris en grasachtig moet ruiken en smaken. Niet muf of ranzig. Als het simpelweg naar oude sokken ruikt, dan weet je dat het niet goed is’.
Ze voegt eraan toe dat de kleur van de olie geen indicator is voor kwaliteit. ‘Professionele proevers gebruiken vaak een gekleurd glas om niet te worden beïnvloed door de kleur van de olie.’
Kortom, koudgeperste olijfolie is een ware smaakervaring. Maar let op, laat je niet verleiden door een heldere fles of een koopje - echte kwaliteit schuilt in het donker, is te proeven en heeft zijn prijs!
Wil jij meer weten over de herkomst van je voeding?
Schrijf je dan in voor de Eerlijker Eten nieuwsbrief! Al duizenden mensen gingen je voor.
