Kleding

In de eerste aflevering van De prijsknaller zagen we de gevolgen van de fast fashion industrie. Kleding is een wegwerpproduct geworden en eindigt soms zelfs op een vuilnisbelt aan de andere kant van de wereld.



Eva: “Wat me het meest is opgevallen, is dat onze relatie met kleding best wel raar is. We nemen het te veel voor lief en gaan er weinig duurzaam mee om. Ook grote merken gaan ervan uit dat we steeds weer nieuwe dingen willen hebben. Het is oké om kleding te kopen, maar ga voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. En als het kan tweedehands. Ik koop zelf ook alleen maar tweedehands kleding.”

Wijn

Voor de aflevering over wijn ging Eva naar Frankrijk. Ze sprak een wijnboer die bulkwijn produceert en kwam erachter hoe het mogelijk is dat wijn voor zulke lagen prijzen geproduceerd wordt, namelijk door middel van pesticidengebruik. Ze sprak zelfs een slachtoffer, een vrouw die Parkinson heeft gekregen door het werk in de wijnindustrie.



Eva: “Wat de meeste indruk maakte is het besef dat de consument ergens ook verantwoordelijk is. We weten natuurlijk niet hoe de wijn die we kopen geproduceerd wordt. Die productieketen is best wel lang, ook al wordt de wijn relatief dichtbij gemaakt. Als je wil weten wat er in de fles wijn zit, en je wil er zeker van zijn dat er geen pesticiden in zitten, koop dan biologische wijn. Dan weet je dat zowel het land waar de wijnranken staan als de mensen die in de wijnindustrie werken niet bevuild zijn met die pesticiden. En jij zelf ook niet. Ook hier geldt trouwens: kies kwaliteit boven kwantiteit. Koop één keer in de week een goede fles wijn waar je echt van geniet in plaats van elke avond een goedkope fles.”

Koffie

In de aflevering over koffie is te zien hoe koffieboeren nog altijd klein worden gehouden door de machtige koffie industrie. Eva sprak met twee koffiehandelaren die handelen in ‘eerlijke’ koffie, en ontdekte zo hoe belangrijk het is dat de productieketen transparant is.



Eva: “Koffie is eigenlijk gewoon een luxeproduct. We zijn gewend om elke dag koffie te drinken, waar dan ook, wanneer dan ook. Maar het moet de hele wereld over verscheept worden om bij ons in een kopje terecht te komen. Zó goedkoop produceren op een manier die duurzaam is voor zowel de koffieboer als voor de consument, dat kan niet. Als je zeker wil weten dat je over 30 jaar nog steeds koffie kan drinken, dan is het handig om daar nu alvast over na te denken. Het is fijn dat grote merken goedkope koffiebonen aanbieden, maar dat is geen duurzame manier om de koffiemarkt in stand te houden. Er zijn namelijk boeren die ermee ophouden, omdat het gewoon niet genoeg oplevert.”

Oordopjes

Wat zijn de consequenties, als we zelfs elektronica als wegwerpproduct gaan zien? In de uitzending over oordopjes werd dit duidelijk. In deze aflevering sprak Eva ook een neuromarketeer, die precies uitlegde waarom we steeds zulke goedkope producten willen kopen.



Eva: “De neuromarketeer legde het me uit: als je geen prijs ziet op een product, dan maak je in je hoofd zelf een prijs. Je bedenkt wat je ervoor over zou hebben. Als de prijs uiteindelijk lager blijkt te zijn, dan ben je veel makkelijker over te halen om dat product te kopen. Je denkt 'wat kan er nou misgaan? Het is maar een euro.' Maar je hebt niks aan goedkope oordopjes, die gaan zo kapot. Ze zijn zelfs gemaakt om weg te gooien. Als je iets eigenlijk heel goedkoop vindt, ga dan even na: waar belandt dit eigenlijk? Bedenk ook of je het over een tijdje nog steeds gebruikt.”

Rozen

In de aflevering over rozen ontdekken Ersin en Eva dat rozenproductie is verschoven van Nederland naar Afrika. Hierdoor zijn de prijzen voor de consument lager, maar de marges zijn flinterdun. Daar is uiteindelijk vooral de Keniaanse rozenkweker de dupe van.



Eva: “Wat ik heel opvallend vond, was dat zowel de man die ik sprak op de veiling als de man die Ersin sprak in Kenia, ontkenden dat er een probleem is. Als je een bosje rozen koopt voor zo’n lage prijs, dan weet je dat die dingen niet lang staan. Je koopt dus gewoon troep en draagt bij aan het probleem. Vraag dus waar de bloemen die je wil kopen vandaan komen en wat het verschil is met een bosje dat duurder is. Wees een beetje een kritische consument." 

Zuivel

In de aflevering over zuivel wordt duidelijk dat melkboeren onder druk staan; ze moeten zo veel en zo goedkoop mogelijk melk produceren. Hierdoor worden steeds meer graslanden efficiënter ingericht. Het gevolg is een enorme impact op de natuur en biodiversiteit. Eva sprak in deze aflevering onder andere een ecoloog.



Eva: “Als je door Nederland rijdt en je ziet velden vol met groen, dan dacht ik altijd dat dat natuur was. Maar je ziet niet dat er een soort biodiversiteitsverarming plaatsvindt. Melkboeren hebben daar ook niet per se schuld aan. Zij zijn goed voor de dieren en moeten gewoon rondkomen, maar ze staan onder heel veel druk. Wat me ook opviel is dat er een ontzettend groot deel van Nederland gebruikt wordt voor melkproductie, echt bizar.”

Kip

Boeren aan de andere kant van de wereld zijn de dupe van onze goedkope kip en van het feit dat in Nederland vrijwel alleen maar de filet van de kip wordt gegeten. Voor dit onderwerp sprak Eva met een kippeneconoom en een transporteur.



Eva: “De kippentransporteur vertelde me dat we vroeger gewoon een hele kip aten, maar nu besluit de supermarkt voor ons welk deel van de kip we willen hebben. Dat wordt ingekocht en alleen dat wordt nog aangeboden. Onze kipconsumptie in Nederland heeft effect op de kippenmarkt in Ghana, dat heb ik me helemaal niet gerealiseerd. Ik denk dat het ook wel goed is om te beseffen dat kip een dier is en dat daar nu eenmaal botten in zitten. Ik vind zelf delen van de kip waar nog bot aan zit veel lekkerder. En je kan er super lekkere bouillon van maken." 

Meubels

Vrijdag 15 april staat de laatste aflevering van De prijsknaller op het programma. Deze uitzending gaat over meubels. Of Eva aanraadt om deze aflevering te kijken? “Absoluut! Iedereen koopt weleens goedkope meubels bij een grote woonwinkel, maar uiteindelijk zijn die meubels lastig om weer te recyclen. Dat is zonde.”

Kijk De prijsknaller terug!